Άρθρο του Διευθυντή του ΠΜΣ «Εφαρμοσμένη Διαχείριση Κινδύνων» Καθηγητή Δ. Καινούργιου στο Περιοδικό Finance Pro

Άρθρο του Διευθυντή του ΠΜΣ «Εφαρμοσμένη Διαχείριση Κινδύνων» Καθηγητή Δ. Καινούργιου στο Περιοδικό Finance Pro

 

Ένα αυξανόμενο εύρος απειλών έχει αρχίσει να προδιαθέτει τους Οικονομικούς Διευθυντές (CFO) να επικεντρωθούν περισσότερο στη διαχείριση κινδύνων, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογικών αλλαγών, της νέας δυναμικής της αγοράς, της γεωπολιτικής αβεβαιότητας και των περιβαλλοντικών κινδύνων. Ο COVID-19 αλλά και οι ασύμμετρες απειλές ενός πολέμου αυξάνουν περαιτέρω αυτή την πίεση. Η ανάγκη για απομακρυσμένη εργασία και οι περιορισμοί του lockdown κατέστησαν την πρόληψη απέναντι σε απρόβλεπτα γεγονότα και την καλύτερη διαχείριση των πόρων ως υψηλές προτεραιότητες.

Η στρατηγική αντιμετώπιση απέναντι στην διαχείριση κινδύνων απαιτεί συντονισμένη προσπάθεια από όλους τους “decision makers” μιας εταιρίας. Οι CFO, ως διαχειριστές της οικονομικής ευρωστίας της εταιρείας, πρέπει να διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο στην ενορχήστρωση αυτών των προσπαθειών.

Συμβατική Διαχείριση Κινδύνων

Σχεδόν σε κάθε εταιρεία, εφαρμόζονται πολιτικές διαχείρισης κινδύνου, επομένως οι αποφάσεις δεν είναι αυθαίρετες ακόμα και σε εταιρίες με βασικές ελλείψεις σε θέματα διαχείρισης κινδύνων. Αντίθετα, σε εταιρίες με ώριμη διαχείριση κινδύνων, η συνολική εποπτεία του κινδύνου είναι αποκλειστική ευθύνη του Διοικητικού Συμβουλίου.

Οι περισσότερες εταιρείες παρουσιάζουν έναν ενδιάμεσο βαθμό ωριμότητας της διαχείρισης κινδύνων, έχοντας συνήθως μια μικρή λειτουργία διαχείρισης κινδύνου για τη διαχείριση ενός «καταλόγου» κινδύνων (risk registry), με αξιολόγηση της σοβαρότητας, της πιθανότητας και, ιδανικά, των ενεργειών μετριασμού καθώς και του ποιος είναι υπεύθυνος για κάθε κίνδυνο (βλέπε «χάρτη κινδύνων»).

Στρατηγική Διαχείριση Κινδύνων

Πλέον υπάρχουν εταιρίες που κατά τον σχεδιασμό του επιχειρηματικού τους πλάνου και για κάθε σχεδόν κονδύλιο του, σημειώνουν και εξετάζουν τους κινδύνους που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά το αντίστοιχο ποσό του κονδυλίου. Αυτό, σε αντιδιαστολή με τον  «χάρτη κινδύνων», βοηθά τον σύγχρονο CFO να επικεντρωθεί σε συγκεκριμένες ενέργειες που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων που βρίσκονται σε κίνδυνο.

Κάποιες άλλες εταιρίες, κατά τον σχεδιασμό του επιχειρηματικού τους πλάνου, μεταβάλουν διάφορους παράγοντες στο πλαίσιο ολοκληρωμένων μακροοικονομικών σεναρίων, με βασικές παραδοχές από στοιχεία της αγοράς, για να διαπιστωθεί η ανθεκτικότητα σε μια σειρά δυνητικών δυσμενών μακροοικονομικών εξελίξεων.

Παρατηρείται επίσης σε αρκετές εταιρίες που καλούνται να πάρουν επενδυτικές αποφάσεις να χρησιμοποιούν απλά εργαλεία μοντελοποίησης που παραδοσιακά συναντιούνται στην αντιμετώπιση αμιγώς χρηματοοικονομικών κινδύνων. Έτσι, αντί η επικέντρωση να είναι σε ένα μόνο βασικό σενάριο με την  χρήση “what-if”stress tests, μπορεί να αξιολογηθεί ο αντίκτυπος των πιθανών κινδύνων που δύναται να αντιμετωπίσει η εταιρία και η διακύμανση των σχετικών αποδόσεων της κάθε επενδυτικής της απόφασης, με την χρήση και αναλυτικών μεθοδολογιών αποτίμησης προσαρμοσμένες στον κίνδυνο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι βασικές αρχές της ολιστικής προσέγγισης της διαχείρισης κινδύνων (Enterprise Risk Management) έχουν εξεταστεί διεξοδικά από την ακαδημαϊκή βιβλιογραφία. Στο πλαίσιο αυτό έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα μέτρα υπολογισμού του κινδύνου (VaR) αναφορικά με την αξία της εταιρίας και στους συσχετισμούς των διαφορετικών κινδύνων μεταξύ τους. Ωστόσο, οι εταιρείες διαπιστώνουν ότι ορισμένοι από τους πιο έντονους κινδύνους τους (π.χ., κίνδυνοι φήμης και στρατηγικής) είναι πιο δύσκολο ακόμα και σήμερα να ποσοτικοποιηθούν.

Είναι πλέον κοινώς τόπος ότι μέσω της ενθάρρυνσης για υιοθέτηση διαδικασιών λήψης αποφάσεων προσανατολισμένες στον κίνδυνο, οι CFO μπορούν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για μια ισορροπία μεταξύ κινδύνου και απόδοσης και ως εκ τούτου να δημιουργήσουν σημαντική αξία για τις εταιρείες τους και τους μετόχους.

Πηγή: Finance Pro, Μάρτιος 2022

https://issuu.com/boussiascommunications/docs/finance_pro_014?fr=sZTBlNzMyODI1OTU